تغذیه نامناسب در کودکان پیش دبستانی می‌تواند عواقب جدی بر رشد جسمی‌و شناختی آنها داشته باشد. کودکان به یک رژیم غذایی متعادل غنی از مواد مغذی ضروری برای رشد بدن و مغز در حال رشد خود نیاز دارند. با این حال، مطالعات نشان داده اند که بسیاری از کودکان پیش دبستانی به دلیل عوامل مختلفی مثل شیوه‌های تغذیه ضعیف و عدم آموزش در مورد تغذیه مناسب، تغذیه کافی را دریافت نمی‌کنند. تغذیه ضعیف در کودکان پیش دبستانی می‌تواند منجر به کاهش رشد، عملکرد ضعیف در سیستم ایمنی و اختلال در رشد شناختی شود و در نهایت بر توانایی آنها در رشد تحصیلی و اجتماعی تأثیر بگذارد. از این رو در این مقاله مهدکودک نارسیس، این موضوع را دقیق تر و کامل تر پرداختیم:
بد غذایی در کودکان پیش دبستانی
بسیاری از کودکان پیش دبستانی اغلب در معرض غذاهای فرآوری شده با قند بالا و چربی‌های ناسالم قرار می‌گیرند که می‌تواند منجر به کمبود مواد مغذی ضروری مانند ویتامین‌ها، مواد معدنی و پروتئین می‌شود. علاوه بر این، عواملی مثل فقر می‌تواند مشکل را بیشتر تشدید کند و دسترسی خانواده‌ها به غذاهای مغذی را دشوار کند، چنین مشکلاتی می‌تواند اثرات طولانی مدت بر سلامت و رفاه کودک داشته باشد و بر رشد جسمی‌و شناختی آنها تأثیر منفی بگذارد.
برای هر انسانی طبیعی است که غذاهای خاصی را ترجیح دهد. این که آیا کودک از برخی غذاها متنفر است یا به خوردن برخی غذاها تمایل داشته باشد، بخشی از رشد طبیعی آنها محسوب می‌شود. اما بین این رفتار طبیعی و بد غذا خوردن تفاوت وجود دارد. چگونه ممکن است که یک کودک از طعم یک غذای مانند بادمجان یا گوشت متنفر باشد ؟ یا شاید ساعت‌ها صرف پختن غذاهای خاص و خوشمزه برای کودک‌تان کنید، اما آنها علاقه ای به خوردن چنین غذایی ندارند یا فقط مقدار کمی‌غذا می‌خورند. همه این چیزها والدین را نگران سلامت فرزندشان می‌کند.
تفاوت بد غذایی با بی اشتهایی در کودکان
سوءتغذیه و کاهش اشتها دو مسئله رایج هستند که می‌توانند بر سلامت کودکان تأثیر منفی بگذارند. سوء تغذیه به کمبود مواد مغذی مناسب در بدن اشاره دارد که می‌تواند منجر به کاهش رشد، ضعف سیستم ایمنی بدن و سایر مشکلات جدی سلامتی کودک شود. این وضعیت می‌تواند به دلایل مختلفی مانند رژیم غذایی نامناسب، عدم دسترسی به مواد غذایی مغذی یا مشکلات جسمی‌کودک رخ دهد.
از سوی دیگر، از دست دادن اشتها، که از نظر پزشکی به عنوان بی اشتهایی شناخته می‌شود، شرایطی است که در آن کودک تمایل کمتری به غذا خوردن از خود نشان می‌دهد، که منجر به مصرف ناکافی کالری و کاهش وزن بالقوه می‌شود.در حالی که سوءتغذیه و کاهش اشتها ممکن است علل و علائم مشخصی داشته باشند، اغلب می‌توانند همپوشانی داشته باشند، به عنوان مثال، کودک مبتلا به بی اشتهایی ممکن است در معرض خطر سوءتغذیه باشد اگر مواد مغذی ضروری کافی برای حمایت از رشد آنها مصرف نکند. برعکس، کودکی که دچار سوء تغذیه است ممکن است در نتیجه کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی کلیدی که می‌تواند بر اشتهای آنها تأثیر بگذارد، دچار کاهش اشتها شود.
بنابراین، مهم است که والدین و مربیان مهدکودک از تفاوت بین این دو شرایط آگاه باشند و در صورت مشکوک بودن به کودک، به دنبال مراقبت و حمایت پزشکی مناسب باشند. با اتخاذ اقدامات پیشگیرانه برای اطمینان از اینکه کودکان مواد مغذی کافی دریافت می‌کنند، می‌توانیم به آنها کمک کنیم تا رشد کنند و به پتانسیل کامل خود در هر دو رشد جسمی و شناختی برسند.
کودکان نمی‌دانند چه مقدار باید بخورند و چه چیزی باید بخورند. آنها بر اساس قوانینی که شما به عنوان والدین در خانه تعیین کرده اید، غذا می‌خورند. اشتهای کودک بسته به سطح فعالیت بدنی، خستگی و سایر عوامل می‌تواند متفاوت باشد.
علت بد غذایی در کودکان پیش دبستانی و روش‌های کنترل آن
سوءتغذیه کودک بر اساس سن به سه مرحله، سوء تغذیه در نوزادان زیر ۶ ماه – سوء تغذیه در نوزادان بین ۶ تا ۱۲ ماهه و سوء تغذیه کودک در دوره ای از ۱ ماه تا ۲ سال تقسیم می‌شوند. گاهی اوقات، به دلیل روش‌های نادرست والدین، سوءتغذیه کودک فراتر از این سنین و حتی در بزرگسالی ادامه می‌یابد. سوءتغذیه یک پدیده رایج است که والدین به ویژه در دنیای امروز با آن روبرو هستند.
بنابراین برای یافتن راه حلی برای سوء تغذیه کودکان، مهم است که ابتدا علت مشکل را شناسایی کنید. ممکن است دلایل ساده ای برای سوء تغذیه کودکان وجود داشته باشد که به راحتی قابل برطرف شدن باشد. به عنوان مثال، کودک ممکن است از روی لجبازی غذا نخورد. در این موارد، دانستن نحوه مقابله با لجبازی می‌تواند به رفع سوءتغذیه کودک شما کمک کند. در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر در این زمینه می‌توانید به مقاله “برخورد با کودک لجباز” مراجعه کنید. با این حال، سوء تغذیه کودکان ممکن است علل پیچیده تری داشته باشد که نیاز به مراجعه به متخصص تغذیه یا مشاور دارد. مهمترین دلایل اصلی سوء تغذیه کودکان عبارتند از:
- مشکلات گوارشی یا حساسیت به برخی از غذاها
- عادات غذایی نامنظم
- خشم و پرخاشگری والدین
- بیماری‌های جسمی
- استرس و تنش در خانه
- نیاز به توجه والدین
- کنجکاوی، به ویژه در کودکان بیش فعال
- رفتارهای وسواسی و نگرانی بیش از حد والدین در مورد عادات غذایی کودک
چگونه می‌توان فهمید که کودک به قدر کافی غذا می‌خورد؟
علائم متعددی وجود دارد که باید به دنبال آن باشید تا مشخص شود آیا کودک مقدار کافی غذا مصرف می‌کند یا خیر. یکی از شاخص‌های کلیدی رشد و افزایش وزن آنها است. کودکی که به طور مداوم در حال رشد و افزایش وزن است، احتمالا به اندازه کافی تغذیه می‌شود. علاوه بر این، مشاهده سطح انرژی و رفتار آنها می‌تواند وضعیت عادات غذایی آنها را نشان دهد. اگر کودک پر انرژی، فعال و هوشیار باشد، نشان می‌دهد که آنها تغذیه کافی دارند.
روش دیگر برای ارزیابی مصرف غذای کودک توجه به عادات و ترجیحات غذایی کودک است. کودکانی که به اندازه کافی غذا می‌خورند معمولا اشتهای کافی دارند و از زمان غذا خوردن خود لذت می‌برند. آنها به انواع غذاهای مختلف علاقه زیادی نشان می‌دهند و مایل به امتحان چیزهای جدید هستند. از سوی دیگر، کودکی که به طور مداوم غذا را رد می‌کند، عدم علاقه به غذا خوردن را نشان می‌دهد، ممکن است مواد مغذی کافی دریافت نکند. در برخی موارد، والدین ممکن است نیاز به مشورت با متخصص تغذیه داشته باشند تا مشخص شود که آیا فرزندشان غذای کافی می‌خورد یا خیر. این متخصصان می‌توانند راهنمایی‌هایی در مورد تغذیه مناسب، برنامه ریزی وعده‌های غذایی و استراتژی‌های تشویق عادات غذایی سالم ارائه دهند. والدین با نظارت بر رشد کودک، رعایت عادات غذایی و مشاوره حرفه ای در صورت نیاز، می‌توانند اطمینان حاصل کنند که فرزندشان مواد مغذی لازم را برای رشد و نمو مطلوب دریافت می‌کند.
روش‌های کلیدی جهت درمان بد غذایی کودکان پیش دبستانی
از زمان تولد کودکان تا حدود سه سالگی، آنها قادر نیستند احساسات و نیازهای خود در مورد غذا را بیان کنند. اگر کودک شما ناگهانی اشتهای خود را از دست بدهد، ممکن است به دلیل عواملی مانند یبوست، درد معده یا بیماری (مانند عفونت دستگاه ادراری، سرماخوردگی و غیره) باشد. در این موارد استرس نداشته باشید. مهم ترین چیز در این مدت این است که مطمئن شوید که مایعات کافی مثل شیر مادر دریافت می‌کنند. کاهش اشتها در کودکان پس از دو سالگی طبیعی است زیرا رشد بدن آنها به سرعت قبل نیست و در نتیجه اشتهای کودک کاهش می‌یابد.
بعضی از دوره‌ها برای بچه‌ها به عنوان نقطه عطف در نظر گرفته می‌شوند. به عنوان مثال، کودکانی که اخیرا راه رفتن را یاد گرفته اند ممکن است نتوانند بی حرکت بنشینند و غذا بخورند. بهترین راه حل این است که کودک را به محیطی آرام ببرید.
کمبود مواد مغذی مانند کمبود ویتامین D، آهن، روی و ویتامین‌های گروه B می‌تواند باعث از دست دادن اشتها در کودکان شود. با پزشک فرزندتان مشورت کرده و برای حل این مشکل از مکمل‌های غذایی استفاده کنید.
خستگی بزرگترین دشمن اشتهای کودک است. انتظار نداشته باشید که فرزندتان بازی را تمام کند و خیلی خسته است، بلافاصله برای غذا خوردن تمایل نشان دهند. زمان بازی کودک خود را به گونه ای تنظیم کنید که به او اجازه دهد قبل از غذا کمی‌استراحت کند.
تا حدالامکان مقدار میان وعده‌ها را کم کنید، میان وعده‌ها می‌توانند اشتهای کودک را سرکوب کنند، این میان وعده‌ها کالری بالایی دارند و فاقد مواد مغذی ضروری هستند؛ از این رو مقدار آنها را طوری مدیریت کنید تا به وعده‌های غذایی اصلی نزدیک نباشند.
