به بچه سه ساله میتوانید انواع مهارتهای مورد نیاز را آموزش دهید. در این سن، کودکان قادر هستند مهارتهای جدیدی را فرا بگیرند که به آنها در زندگی روزمره کمک میکند. در این مقاله وبسایت مهدکودک نارسیس، تعدادی از این مهارتها را لازم است به کودک سه ساله خود یاد دهیم را بیان کردیم و به طور کامل به موضوع یادگیری کودک سه ساله پرداختیم:
کودک سه ساله فارغ از هر جنسیتی که باشد تحولات زیادی را در روان و جسم خود میگذراند، شناخت علائم رشد در هر یک از این قسمتها به شناخت نیازها و روحیات او کمک زیادی میکند. درک به موقع تغییرات روحی، عاطفی و اجتماعی کودک موجب میشود در مقایسه با همسن و سالان خود از رشد عقب نماند و بتواند با دنیای بیرون خود تعامل بهتری داشته باشد و دانستن چنین مواردی در خصوص یادگیری کودک سه ساله که چه چیزهایی باید در اولویت باشد کمک زیادی میکند:
روانشناسی رشد عاطفی کودک سه ساله
در سه سالگی، کودکان یاد میگیرند که چگونه احساسات خود را کنترل و مدیریت کنند، گرچه در مقایسه با فرد بزرگسال شاید به خوبی عمل نکند و کمبودهایی در رفتار و احساسات او دیده شود ولی باید دقت شود که این تکامل متناسب با توانایی مغز و سن او در نظر گرفته میشود و نباید انتظار بیجایی از کودک داشته باشید، در اینجا برخی از علائم رشد عاطفی در یک کودک سه ساله آورده شده است:
۱. افزایش خودآگاهی: کودکان سه ساله شروع به درک احساسات خود میکنند. آنها ممکن است جملاتی مانند “من خوشحالم” یا “من غمگینم” بگویند و به آسانی خانواده و آشنایان خود را بشناسند و اسم آنها را به خاطر داشته باشند.
۲. همدلی و درک دیگران: کودکان در این سن شروع به همدلی با دیگران میکنند و درک میکنند که دیگران میتوانند احساسات متفاوتی نسبت به آنها داشته باشند. آنها ممکن است سؤالاتی مانند “چرا صورت شما قرمز است؟” یا “آیا از اینکه اسباببازی خود را گم کردهاید ناراحت هستید؟” را از دیگران سوال کنند.
۳. مدیریت احساسات: کودکان سه ساله یاد می گیرند که چگونه احساسات خود را کنترل کنند، در مورد احساسات خود صحبت کنند، هیجانات خود را تشخیص دهند و شروع به برچسب زدن احساسات خود کنند، مانند احساس عصبانیت یا ناامیدی و یا هر نوع احساس دیگر را به زبان بیاورند.
۴. بهبود مهارتهای ارتباطی: کودکان در این سن میتوانند نیازها و خواسته های خود را به طور موثرتری بیان کنند. آنها ممکن است از عباراتی مانند “من آن اسباب بازی را میخواهم” یا “من دوست ندارم وقتی اسباب بازیهایم را میگیرید” استفاده کنند. درواقع توانایی ابراز خواستهها و نیازهای خود را پیدا میکنند و میدانند چه چیزی را میخواهند.
۵. افزایش استقلال: کودکان سه ساله اغلب تمایل خود را به مستقل شدن نشان میدهند، به عنوان مثال در بازیهای گوناگون تلاش میکنند راههای جدید را آزمایش کنند تا ببینند چگونه میتوانند از پس آن برآیند و یا چیزهای جدید را امتحان میکنند تا واکنش خود را در برابر آنها بشناسند. این یک بخش عادی از روند رشد و تکامل آنها است و نباید به آنها سخت گرفت.
روانشناسی رشد شناختی کودک سه ساله
در روانشناسی رشد شناختی کودک سه ساله به مطالعه موضوعاتی شبیه به تغییرات و بهبودی فرآیندهای شناختی در این دوره از زندگی کودکان میپردازد. در این سن، کودکان تواناییهای شناختی خود را مثل حافظه، تمرکز، زبان و تفکر به طور قابل توجهی افزایش میدهند و در این دوره، آنها میتوانند رویدادهای گذشته را به خاطر بیاورند و یا بازگو کنند. همچنین، توانایی تمرکز کودکان در این سن افزایش مییابد و بر روی بازیهای فکری و یا ذهنی برای مدت زمان بیشتری میتوانند تمرکز کنند. حتی میتوانند روابط علت و معلولی بین پدیدههای طبیعت را درک کنند.حتی در این سن، کودکان میتوانند از تصویرسازی و تخیل خود در بازیها و کارهای روزانه استفاده کنند.
علاوه بر این، کودکان از زبان برای بیان احساسات، نیازها و دستورات استفاده میکنند، به عنوان مثال میتوانند جملات ساده را تشکیل دهند و از طریق به کارگیری کلمات جدید، دامنه واژگان خود را گسترش دهند. همچنین، در این سن، کودکان میتوانند مسائل ساده را حل کنند و اطلاعات کوتاه مثل شمارهتلفن، اسم دوست و آشنا و یا آدرس خانه را به خاطر بسپارند. چنین مواردی کار را برای یادگیری و آموزش کودک سه ساله آسان میکند و موجب میشود با شما راحتتر و آسانتر همکاری داشته باشد.
روانشناسی رشد اجتماعی کودک سه ساله
رشد مهارتهای اجتماعی در کودکان سه ساله بسیار مهم است و در توسعه شخصیت و روابط اجتماعی آنها نقش مهمی دارد. در این دوره از زندگی، کودکان به طور فزایندهای خواهان داشتن دوست و شرکت در بازیهای همسن و سالان خود است. این میل آنقدر شدید است که خیلی از آنها از دوست خیالی صحبت میکنند که در هر جا و هر مکانی، همراه آنها است.
۱. توانایی برقراری ارتباط: کودکان سه ساله در حال یادگیری نحوه برقراری ارتباط با دیگران هستند. آنها در حال توسعه مهارتهای زبانی خود هستند و قادر به بیان نظرات، خواستهها و احساسات خود میباشند. همچنین، آنها در حال یادگیری نحوه استفاده از عبارات اجتماعی مناسب مثل “لطفاً”، “ممنون” و “ببخشید”. توانایی برقراری ارتباط موثر با دیگران، به کودکان این امکان را میدهد تا در فعالیتهای گروهی و بازیهای اجتماعی شرکت کنند و روابط خوبی با همسالان خود برقرار کنند.
۲. توانایی همکاری و به اشتراکگذاری: در این سن، کودکان در حال یادگیری مفهوم همکاری و به اشتراک گذاری هستند. آنها در حال توسعه مهارتهای همکاری در فعالیتهای گروهی هستند و قادر به تقسیم وظایف، صبر کردن، شنیدن دیدگاه دیگران و به اشتراک گذاری بازیها و اسباب بازی هستند. توانایی همکاری و به اشتراک گذاری باعث میشود کودکان بتوانند در محیطهای گروهی و تعامل با دیگران به خوبی عمل کنند و روابط مثبت را تقویت کنند.
۳. توانایی حل مسئله اجتماعی: در این سن، کودکان در حال یادگیری مهارتهای حل مسئله اجتماعی هستند. آنها در حال توسعه تواناییهایی مانند شناسایی مشکلات اجتماعی، پیدا کردن راهحلهای مناسب و اجرای آنها هستند. به علاوه، آنها در حال یادگیری نحوه مدیریت خشم و نارضایتی خود هستند و به تدریج یاد میگیرند که چگونه با دیگران به صورت صحیح برخورد کنند. توانایی حل مسئله اجتماعی به کودکان این امکان را میدهد تا در موقعیتهای چالش برانگیز اجتماعی، به خوبی عمل کرده و رفتار مناسب را نشان دهند.
آنچه کودک سه ساله در این سن یاد میگیرد:
در ادامه روشهایی که منجر به تقویت، رشد و یادگیری بهتر کودک سه ساله در هر یک از زمینههای گفته شده میشود آورده شده است و بهتر است در رشد و یادگیری او در نظر گرفته شود:
۱. مهارتهای زبانی کودک سه ساله:
– یادگیری زبان: در این سن، بچهها بهتر میتوانند منظور خود را بیان کنند و کلمات زیادی را میتوانند در صحبتهای روزمره خود به کار ببرند. از این رو میتوانید به آنها کمک کنید تا واژگان جدید را یاد بگیرند و جملات ساده را تشکیل دهند. برای این کار کتاب داستانهای مخصوص آموزش لغات و الفبا را تهیه کنید و یا همراه کودک به تماشای برنامه کارتون موردعلاقهش بنشینید.
– شنیداری: با گوش دادن به داستانها و صحبت کردن با کودک، میتوانید مهارت شنیداری بچه را تقویت کنید. این کار علاوه بر جنبه تقویت توانایی شنیداری کودک بر روی افزایش لغات و واژگان او تاثیر مثبت زیادی دارد.
– صحبت کردن: تشویق کودک به صحبت کردن و بیان احساسات و نیازهای خود میتواند به بهتر کردن مهارت کلامی آن کمک کند و با بازی کردن با تن صدا، تاثیر و لحن صدای خود را بهتر کند و حتی با حفظ کردن شعر بتواند با دنیای بیرون ارتباط بهتری برقرار کند.
۲. مهارتهای اجتماعی کودک سه ساله:
– همکاری: یاد دادن به بچه سه ساله که چگونه با دیگران در کارهای تیمی و گروهی یا مهمانیهای مختلف همکاری کند و در بازیها و فعالیتهای گروهی شرکت کند، میتواند منجر به همدلی بیشتر او و افزایش صبوری و تحمل او در برابر موقعیتهای نامطلوب زندگی شود.
– احترام به دیگران: آموزش به بچه که چگونه به دیگران احترام بگذارد و قوانین اجتماعی را رعایت کند، یا با آداب و رسوم آشنا شود به عنوان مثال چگونه از دیگران تشکر کند و یا چگونه مودبانه با دوست بدرفتار خود برخورد کند، میتواند به تشکیل روابط سالم و مثبت با دیگران کمک کند.
– حل تعارض: یادگیری به بچه سه ساله که چگونه در مواجه با تعارضات رفتاری، به صورت صحیح عمل کند و راه حلهای مناسب پیدا کند، میتواند به تقویت مهارتهای اجتماعی او کمک کند.
۳. مهارتهای حرکتی کودک سه ساله:
– حرکات بدنی: تشویق بچه به انجام حرکات بدنی مختلف مانند پریدن، دویدن، پرش و پرتاب، میتواند او را به ورزش و فعالیتهای بدنی بیشتر تشویق کند.
– تعادل: آموزش به کودک سه ساله که چگونه در فعالیتهای مختلف تعادل خود را حفظ کند، منجر به تقویت مهارتهای حرکتی او میشود.
– هماهنگی دست و چشم: با انجام فعالیتهایی مانند رسم خطوط و شکلها، میتوانید به بچه سه ساله کمک کنید تا هماهنگی دست و چشم خود را تقویت کند و با سرعت و دقت بیشتری مسائل اطراف خود را حل کند.
نتیجهگیری
در سن سه سالگی، کودک به دلیل رشد تواناییهای ذهن، افکار، هوش هیجانی، قدرت عضلانی و حتی گفتاری، با آموزش به موقع والدین و مربیان، مجموعه مهارتهای کلامی، اجتماعی و حرکتی آنها را با توجه به نیازها و علاقههایش، میتوانند تقویت کنند. از این رو درک مواردی که باید در یادگیری کودک سه ساله در نظر بگیرید موضوع مهمی است که در این مقاله آمده است.
برای شناخت بیشتر تحولات جسمی و روانی کودکان در سنین مختلف بر روی لینکهای زیر کلیک کنید: